En Ondas setm. 43 Felip Biu « 43 »

En novèla escota ua emission en companhia de Felip Biu. Lo títol deu son recuelh de novèlas que’u s’a devut causir en referéncia au site deu fanzine KWS quarante-deux.org. Parucion deu recuelh de novèlas fantasticas de Felip Biu « 43 » en çò de Per Noste, precision, claretat d’escritura per ua inspiracion despaisanta. Qu’apreciam l’escritura au scalpèl de Felip Biu e tanben la soa inspiracion.

« 43 » de Felip Biu en çò de Per Noste en junh de 2019
Lo petit talamus de Montpelhièr : https://encommun.montpellier.fr/articles/2023-12-26-le-petit-thalamus-et-les-secrets-du-temps e tanben https://pod.univ-montp3.fr/video/11489-podcast-le-petit-thalamus-de-montpellier-le-journal-dune-cite/?is_iframe=true
Lectura de « Disseccion », ua de las novèlas de « 43 ».

Vademecum per inscrive’s en estudis d’occitan a Tolosa https://occitan.univ-tlse2.fr/ o Bordèu https://formations.u-bordeaux-montaigne.fr/fr/rechercher-une-formation.html?submit-form=&user.input.criterion.common%24titleorwording%24textfield%241=occitan e solide Montpelhièr https://ufr2.www.univ-montp3.fr/fr/formations/offre-de-formation/licence-lmd-XA/arts-lettres-langues-ALL/licence-langues-litteratures-et-civilisations-etrangeres-et-regionales-llcer-hnd95m45/occitan-ICD6X2DK.html. Contactes : melanie.laupies@univ-montp3.fr o elisabeth.merlin@univ-montp3.fr o ufr2.fc@univ-montp3.fr. E òc que s’ac cau ganhar d’estudiar en e l’occitan !

Las musicas d’En Ondas
• Femmouzes T Olympe De Gouges
• Patti Smith Out of Society Pissing In A River (Digitally Remastered 1996)
• Ani di Franco Out of range Buildings And Bridges
• Ariondèla Dòna Bianca La Bergèra e ‘il luv’
• May Monday Moonbeam Passage
• Cocanha I ès Saut de Garona
 Sonaus de Denis Fournier e Percussions Profile Le Mystère de la Pyramide

En Ondas setm. 17 Gilabèrt Nariòo Parlar Plan 2/2

Gilabèrt Nariòo que s’ei mort quauques dias a.

A París, Gambia, Grècia, Arièja, país on s’està e tribalhà Gilabèrt, hornim mei Catalonha.
Gilabèrt que viatjava en escotar las ràdios e parièr la BBC.
Uei qu’ei suu batèu de nèu qui’u pòrta cap a autes orizonts.

Dens En Ondas aquesta setmana la seguida de l’entervista de Gilabèrt Nariòo peu Parlar Plan en çò de Per Noste a Ortès en 2017 256p., 13 euros, ua bibliografia mei (un essai de bibliografia).
En fin d’entervista qu’evocam dab G. Nariòo la situacion a Catalonha e lo dret a autodeterminà’s entà tot pòble.

Parlar plan apèr de descobèrta dens ua colleccion titolada Utís a destinacion deus qui tot com jo e parlan un occitan ortopedic. Parlar Plan qu’ei la publicacion de las cronicas deu quite títol que pareishen a la revista País Gascons de 1985 enlà, editada a Ortès per Per Noste. 256p. 13 €

Gilabèrt Nariòo que vadó en 1928, qua viatjat e tribalhat a París, en Gambia, en Grècia, en Arièja abans de tornar establís en Bearn. Que’s morí lo 6 d’abriu de 2024.

Qu’acabèm l’entervista sus l’actualitat en Catalonha dab Gilabèrt, que l’avóram poduda clavar dab un exemple d’ua construccion gascona parallèla a l’anglés o au grèc… Qué mei hornir ? que Gilabèrt a arrevirat un polar La Bíblia Valenciana deu catalan Rafaèl Tasis, qu’ua de las cronica deu Parlar Plan que’s titola «Lo tablèu de la Núria» e que Catalonha que compta per eth com per d’autes ?

Tanben dens l’En ondas de lavetz : anóncias de parucions recentas « Los Mots e Lo Baston » de David Grosclaude e divèrsas soscripcions per Cds (Uèi, Vath d’Aspa).

essai de bibliografia :
• Parlar plan / Gilabèrt Nariòo / Ortès [Orthez] : Per noste, 2017, 256pp. (Utís)
• Dictionnaire français-occitan (gascon) / Gilbert Narioo ; Michel Grosclaude ; Patric Guilhemjoan / 5e éd. revue et corrigée / [Orthez] : Per noste , 2016
• Dictionnaire intermédiaire français-occitan, Gascogne : A-Z / Gilbert Narioo, Patric Guilhemjoan, Michel Grosclaude / [Orthez] : Per noste , cop. 2015
• Dictionnaire français-occitan (gascon)  / Gilbert Narioo ; Michel Grosclaude ; Patric Guilhemjoan / 3e éd. revue et corrigée / [Orthez] : Per noste , 2007
• Dictionnaire français-occitan (gascon) / [Gilbert Narioo, Michel Grosclaude, Patric Guilhemjoan] / 2e édition revue et corrigée / [Orthez] : Per noste , impr. 2007
• Dictionnaire français-occitan (gascon)  / [Gilbert Narioo, Michel Grosclaude, Patric Guilhemjoan] / [Orthez] : Per noste , impr. 2005
• Dictionnaire français-occitan (gascon)  / Gilbert Narioo ; Michel Grosclaude ; Patric Guilhemjoan / 2e éd. revue et corrigée / [Orthez] : Per noste , 2004-2005
• Dictionnaire français-occitan (gascon) / Gilbert Narioo, Michel Grosclaude, Patric Guilhemjoan / [Orthez] : Per noste , 2003
• Répertoire des conjugaisons occitanes de Gascogne  / Michel Grosclaude et Gilabèrt Narioo / [Ortès] : Per Noste , impr. 1999
en direccion deu joen public e en collaboracion :
• L’espaurugalh : conte / de Lidia Daubà… [et al.] ; ill. per Sarah Fistol ; adaptacion gascona de Janina Tatrie e Gilabèrt Narioo / Bordeaux : CRDP d’Aquitaine , 2006
• Lo gatòt e la bossòla: conte tradicionau / adaptat per Domenja Decamps ; ill. per Sylvaine Abbadie ; adaptacion gascona de Janina Tatrie e Gilabèrt Narioo / Bordeaux : CRDP d’Aquitaine , 2006
• Contes d’arríder  / contes de Daniel Chavaroche ; ill. per Mayana Itoïz ; adaptacion gascona de Janina Tatrie e Gilabèrt Narioo / Bordeaux : CRDP d’Aquitaine , 2005
• Pèir-l’ors : viatge en la preïstòria / Marcel Abbadie ; version occitana (gasconha) Marcel Abbadie, Gilabèrt Narioo ; ill. Sylvaine Abbadie / Anglet : Atlantica , 2003
• Pèir l’ors : version occitana (Gasconha) / Marcel Abbadie, Gilabèrt Narioo ; ill., Cathe Maisonnier / [Orthez] : « Per noste » , 1999
• Sèt contes occitans / Joan Lois Baradat, Ferran Delèris, Joan Francès Bladèr… [et al.], aut. ; Cathe Maisonnier, Anna Sarda, Frederic Fijac… [et al.], ill. ; Crestiana Mosquès, Maurici Romieu, Gilabèrt Nario… [et al.], voix / Pau : Institut occitan , 1998 (cop.
• Ua isla en Peirigòrd / tèxt francés Joe͏̈l Cornuault ; dessenhs Philippe Davaine ; revirada gascona Gilabèrt Narioo / [Périgueux] : Fanlac , 1993
autes obratges en collaboracion dab Miquèu Grosclaude
• Navèra pastorala bearnesa  : pèça en un acte e onze hèitas / Anonyme (XVIIe-XVIIIe) ; texte mis en orthographe moderne et annoté par Michel Grosclaude et Gilbert Narioo / [Orthez] : Per Noste , 2001
• La pastorala deu paisan qui cèrca mestièr a son hilh, shens ne trobar a son grat ] : pèça en quate actes / per Mossur Fondeville, de Lescar ; texte mis en orthographe moderne et annoté par Michel Grosclaude et Gilbert Narioo / [Orthez] : Per Noste , 2001
• Evangèli segon sant Matèu / trad. occitana (gascona) confrontada a l’originau grèc per Miquèu Grosclaude ; dab l’ajuda de Robèrt Darrigrand e Gilabèrt Narioo / Ortés : Per Noste , impr. 1995
en collaboracion dab Patric Guilhemjoan
• Ua camada en Italia / de Cesari Dauger… ; presentada, metuda en grafia classica e espurgada deus galliscismes màgers per Patric Guilhemjoan ; notas istoricas de Jean-Jacques Fénié ; dab l’ajuda de Gilabèrt Nari’oo / Ortès : Per noste , 2001
• Flocadas aurivas : florilègi deus poètas gascons de las Lanas / amassat, presentat e metut en grafia classica per Patric Guilhemjoan e per Maurici Romieu per la partida sus Arnaut Guilhèm de Marsan ; dab l’ajuda de Gilabèrt Nariòo / Ortès : Per Noste , 2001
Teatre :
• Ua bòrda en T.R.Ò.P / de Yves Garric ; version occitana Gilabèrt Narioo / Ortés : Per Noste , 1996)
• L’Alemanda / Gilabèrt Nariòo / Orthès : Per noste , 1986
• Lo crit deu còr / Gilabèrt Nariòo / Ortès : Per Noste , 1982
arrevirada deu catalan :
• La bíblia valenciana / Rafaèl Tasis ; arrevirada deu catalan per Gilabèrt Nariòo / Ortès : Per Noste , 1994
poesia :
• La mar de Coríntia : poèmas = La mer de Corinthe : poèmes / Gelibèrt Narioo / Picapol : Escòla Occitan d’Estiu , 1988
qu’ei enfin l’adaptator de l’Estaca la cançon mitica de Lluis Llach a l’occitan gascon :
– Qu’èm çò qui èm !  / Los de Nadau, groupe voc. et instr., auteur-compos. / Labastide Cezerac (64170) : Los de Nadau, [1986?]
– L’ immortèla  / Los de Nadau, groupe voc. et instr., auteur-comp. / Béziers (34500) : Ventadorn , 1978 (P)
– Aspa vòu víver  / Los de Nadau, groupe voc. et instr., comp. ; Gilbert Narioo, textes / Béziers (34500) : Ventadorn , [1975]
– S’aví sabut / Gilabèrt Narioo / Ortès (64300) : Per Noste , 1991 ?
– Marcel Amont canto en biarnés  / Marcel Amont, , chant / Paris : Sibécar , 1979 (P)
Las musicas d’En ondas :
• Sourdure quan io zere chas ma maire
• Denis Fournier Percussions profile le mystère de la pyramide la porta des secrets
• Rodín Indignats Citizen chance — Uei Solèu d’argent trobar la soscripcion –> http://ueimusica.com/
• Rosina de Pèira Gospels d’Òc Los Montanhòls
• Re Niliu Alla cala africana
• Vath d’Aspa Montanha sacrata — Patz _Paix _Peace _Paz
 Sonaus de Denis Fournier e Percussions Profile Le Mystère de la Pyramide

En Ondas setm. 16 Gilabèrt Nariòo ‘Parlar plan’ 1/2

Un naviu de nèu que’s desamarra, adiu e mercés Gilabèrt.

Pensant a tu que pensi Grècia, Arièja e Gambia.
Pensi tanben aus tons ponhastrèr e exigéncia.
Pensi que la lenga e pèrd un deus sons mei fins coneishedors.
Mercés per lo qui èras.
—————————————————————–
Que seguim a Gilabèrt Nariòo suus camins deu Parlar Plan, tot un monde de descobrir ! Purmèra bocada de duas, e saborem-la de com cau.

Seguida e bibliografia per viéner la setmana per viéner.

Las musicas d’En ondas :
• Arnau Obiols Libèrrim Matinada
• Denis Fournier Percussions profile Les tambours de la nuit
• Chabenat Papazian Le traité des songes Un bruit de machine et d’eau
 Sonaus de Denis Fournier e Percussions Profile Le Mystère de la Pyramide

En Ondas setm. 11 Joan-Luc Landi e l’Euskara 2/2

Viatge en Iparralde e Hegoalde en companhia de Joan-Luc Landi tà çò de l’aprentissatge de l’Euskara soletin…, los rapòrts de la version Batua, creada de l’euskara dab las variantas de la lenga e la dificultat qui ei de s’acarar a apréner aquera lenga.
Landi qu’ei autor d’un recuelh de novèlas, Manipòlis, a Reclams (2016), que publica tanben dens la revista regularament e notadament sus aquera experiéncia qui ei a víver, d’apréner la lenga deu vesin basco [Reclams n° 860 Ua Camada en Sola pp.39-46], qu’ei enfin un deus correctors entau gascon dens la quita revista. Un aprentissatge qui demanda determinacion, tribalh e ponhastrèr. Aquera 2au emission que serà ua mena de comparason – d’iniciacion – dab l’occitan que parlam en Gasconha. Que hè parièr ua part de l’atrèit qui esprava Joan-Luc tà l’Euskara. Enfin ua leçon exprès de la formacion d’ua frasa, en direccion d’ua hemna o d’un gojat..!
Lecturas conselhadas :
Poésie du Gérondif, Le tripode, J.-P. Minaudier, 2017 : https://www.libraria-occitana.org/produit/poesie-du-gerondif/
Shibumi Trevanian, 1979

apréner l’euskara ?! : mailto:xiberokolaminagaueskola@gmail.com
Trobar emissions dab Joan-Luc Landi : https://hadiu.eu/?s=landi

Las musicas d’En Ondas
• Niko Etxart Has’Dantzan
• Mixel Etxekopar Extebarre 
• The doors Morrisson Hotel The spy
 Sonaus de Joan Francés Tisnèr Winter Surge inedit

En Ondas setm. 23 B. Boyrie-Fénié e J.-J. Fénié

Las « substantificas » Lanas taus com las nse hèn visitar aqueths scientifics.
Duas edicions d’En Ondas que’s consacran au tribalh important e de qualitat miat peus dus cercaires que son Benedicta Boyrie-Fenie, doctora en geografia istorica e Joan-Jacme Fenie, agregat de geografia.
Qu’an ua pagina sus la wikipedia en francés https://fr.wikipedia.org/wiki/Bénédicte_et_Jean-Jacques_Fénié, qui non demanda qu’a aver la soa pariona en occitan !

Que devisam en especiau de « Les Landes en 101 dates » (http://www.gesteditions.com/) per FÉNIÉ Jean-Jacques & BOYRIE-FÉNIÉ Bénédicte, 2021, edicion brocada, suenhada, mesa en pagina eleganta, reproduccions fotograficas o cartograficas de qualitat. 190 p. € 20,00. L’incontornable com l’inatendut de las Lanas mirgalhadas que’s sabora dab l’obratge. De descobrir tot viste !

Tribuna deu jornau « Le Monde » 19/05/2021

« Il en va désormais de la responsabilité de la puissance publique de sauvegarder et promouvoir nos langues régionales »

Tribune

Un collectif de deux cents personnalités, dans une tribune au « Monde » à l’initiative de l’écrivain Erik Orsenna, s’insurge contre la saisine du Conseil constitutionnel par une soixante de députés espérant bloquer la loi sur la protection et la promotion des langues régionales, pourtant définitivement adoptée par le Parlement en avril.

En Ondas setm. 19 Patric Guilhemjoan Diccionari occitan francés (Gascon)

Patric Guilhemjoan autor dab Elisa Harrer deu Diccionari occitan francés (Gasconha)

Patric Guilhemjoan que ns’ac ditz tot deu Diccionari occitan francés (Gasconha). Tres tòmes preciós en mei de dus mila paginas que sòrt de paréisher en çò de Per Noste https://pernoste.com.

2020 e 2021 que son annadas fastas per la publicacion de diccionaris de lenga. En 2020 qu’espelí l’edicion tornar deu Dictionnaire du béarnais et du gascon modernes de Simin Palay en la soa grafia d’origina en çò de Reclams edicions. Qu’aprofieitam aquesta entervista per coneishé’u un drin mei en avant. Encontre dab Elisa Harrer la setmana per viéner. Qu’ei tanben autora deu present diccionari e d’autes libes parièr ! Tots los perlongaments suu blog hadiu.eu.

Las musicas d’En Ondas
• Gli Incogniti & Amandine Beyer Scarlatti Concerto grosso No. 8 in G Minor, Op. 6 ‘Fatto per la notte di Natale’_ V. Allegro – Pastorale (Largo) extrèit 
 Sonaus de Denis Fournier e Percussions Profile Le Mystère de la Pyramide

En Ondas setm. 24 Lionel Labòrda A l’endòsta de l’endòl 1

Sol e unic envitat d’En Ondas e per duas edicions, Lionel Labòrda, autor d’ A l’Endòsta de l’Endòl recuelh de poesias bilinguas que pareish a Per Noste aquestes torns.

La vertat armada d’un martinet a sortir deu putz per castigar l’umanitat. Jean-Léon Gérôme 1896 (a haut colona de gaucha de Wikimedia commons enlà e en lo maine public).

Lionel Labòrda qu’ei l’envitat de la nosta prumèra entervista de desembarrada. Lionel qu’ei paradoxaument emblematic de las professions de hèras peu parçan. Obrèr peu camp de Lac e aimador, protector e cultivator de la tèrra e de la gent qui a a d’entorns. Obrèr-poèta, possedit per la lenga.

Que nse da lo parat dens aquesta purmèra emission d’evocar Democrit e lo conte de Vertat e Mensonja.


Las musicas d’En Ondas :
Camecrude – Enclave I. – 02 Désarticulation du Temps
Ange Halliwell – winter day feat Malibu
Cocanha – Puput – 07 La sovenença
Trencadit – Trencadit – 05 Rondèus Deu Hauròt
rodín – ARA – 05 LA FÈSTA feat. Valentin Laborde
 Sonaus de Denis Fournier e Percussions Profile Le Mystère de la Pyramide