En Ondas setm. 10 Òc revista, Frederic Fijac

Qu’aprofieitam la companhia de Frederic Fijac, cap-redactor de la prestigiosa revista Òc, tà dar ua uelhada sus ua revista tota fresca espelida L’ABC del saber n° 1 e d’autas tanben : Sud-Ouest nature n° 197 (+ 196 e 195).

Mès màgerment dens la presenta edicion d’En Ondas que passam temps dab Frederic Fijac.

L’Abc del saber : La Guèrra
Libe-revista annau 108pp. 19 euros
Cap-redactor Eric Fraj
Dens lo comitat scientific, Jaume Jaussaud, Anne-Pierre Darrées, Maurici Romieu.
La lenga nosta n’a pas acabat de ns’esmiraglar !

Sud-Ouest nature n° 197 : https://www.sepanso.org/nos-actions/revue-sud-ouest-nature/ dens aqueste numèro un article «Les incendies et après ?» d’Alexis Duccousso et de la comission seuva de la SEPANSO. Dens aqueste numèro lavetz un zoom suus Huelhuts : ua proteccion contra los huecs. Revista trimestrau, 22p. colors 19euros o 15 euros si ètz sòci de la Sepanso

Frederic Fijac que nse ditz que quan descobrí la lenga que’s pensava estar sus ua isla mès la descobèrta qu’estó lèu la d’un país : tot un país se despleguèt dens ua mapa a dessenhar. Que tornam sus las rasons deu son engatjament per la lenga e aus costats de la revista literària Òc de la quau serà lo centenari augan. «Òm se fa tot sol dins un collectiu !».

A Òc revista que’n son au numèro 143 au darrèr trimèstre de 2022. Cobèrta color, de Patrick Lhoste, a maugrat las aparéncias e illustracions en NB en especiau magnificas calligrafias deu lor passaire de lenga convidat entau numèro, Saïd Benjelloun. 77 paginas on trobaratz Tomàs Hirondelle, Gui Mattieu, Felip Gardy, Joan-Frederic Brun, Danièla Estèbe-Hoursiangou en poesia, en pròsa Domenge Aussenac, Bruno Peiràs e Frederic Fijac. Germanor (lo costejar dab l’escritura e la cultura catalanas que presenta un aumenatge a André Robèr dab ua bibliografia deu quinzenat d’obratges qui a publicat, membre deu grop John Cage de la federacion anarquista, poèta, pintor, escrivan e editor, galarista. La revista que’s clava per la rica partida de las cronicas.
Revista trimestrau. 35 euros. Tà s’abonar a Òc Frederic Fijac 625 La Permenade 47300 BIAS.

Programas mei dab Frederic Fijac : https://hadiu.eu/?s=Fijac

Las musicas d’En Ondas
• Joan Francés Tisnèr Anem lèu dançar Aubades De Bossòst Christian Lanau
• La Manufacture verbale Sonets Bernat Manciet Budèth arqueth le len
• Jan-Mari Carlòtti Michel Marre Rotland Pecot Poèlas sus tres danças
• Miquel Gil Cavall d’Aràbia
• Doctors de Trobar Larguesa 
 Sonaus de Joan Francés Tisnèr Winter Surge inedit

En Ondas setm. 03 Sèrgi Javaloyès

L’entervista a la quau e’vs convidi qu’ei cuelhuda a l’estiu de 2022. Qu’evocam solide la soa actualitat País d’exilis en çò de las edicions Reclams. Despuish, qu’a publicat L’homme est un ours qui a mal tourné, roman-bilanç en francés en çò de las edicions In8 pareishut a l’abòr de 2022. En la presenta entervista que parlam sustot inspiracion e escritura pertocant l’òbra soa. Solide que profieitam l’encontre tà parlar deus autes libes pareishuts o per paréisher que sian en francés o en occitan.

Que devisa Sèrgi Javaloyès de William Faulkner, Marguerite Yourcenar o Patrick Modiano e Eric Gonzalès, Max Rouquette, Itxaro Borda, Bernat Manciet e Joan-Ives Casanòva tà çò de l’escritura e de la critica literària. Tanben de subjèctes aus quaus e s’atèla com Bernadette Soubirous en poesia o un doble murtre a Pau suu cantèr de la sideracion deu monde.

Tà escotar d’autas emissions d’En Ondas, de Jòclong dab Sèrgi Javaloyès, seguir : https://hadiu.eu/?s=Javaloyès

Las musicas d’En Ondas
Denis Fournier, les fils du Vent deu disc le Mystère de la Pyramide
 Sonaus de Joan Francés Tisnèr Winter Surge inedit

En Ondas setm. 49 Adeline Yzac

En Ondas en companhia d’Adeline Yzac aquesta setmana e la per viéner.

Adeline Yzac, autora d’un quarantenat d’obratges en francés e occitan, qu’a mei d’un obratges qui pareishen en 2021 e 2022.

Dens la presenta d’En Ondas que ns’interessam d’abòrd – dens ua entervista captada au mes d’aost – a l’escritura poetica de Quò’s pas per res recuelh poeticpareishut en çò de las Edicions Reclams en seteme de 2022.

© Illustracion « Los desvariats » Patricia Stheeman

Adeline qu’ei deus qui segueishi en escritura despuish pausa. Despuish Enfanças d’en fàcia ça’m par. Òm pòt pas, ce’m sembla, acompanhar los creators shens apreciar lo lor tribalh, costeja’us de temps en quan e en lo men cas da’us la paraula regularament. Qu’ei En Ondas un bac a sable on e’s pòden essajar los e las escrivanas a exprimir au micro lo lor geste e a tornar sus çò qui’us a inspirat o hèit sudar, sus çò qui’us mav en escritura. En aqueste sens l’emission que tempta de normalizar modèstament ua situacion qui ne n’ei pas normau era. Be son paucs los mèdias on se pòden exprimir a de bonas sus çò que hèn e dens la lenga en la quau escriven.
Que la recebem tà Quò’s pas per res = Pas pour rien, Adeline Yzac 47p. cob. color, version bilingua dens ua arrrevirada de l’autora, colleccion Tintas ; 8, Edicions Reclams, 2022, 8 euros https://reclams.org. Lo site d’Adeline Yzac, que’s trabuca per aquiu : https://adelineyzac.wordpress.com e qu’ei sus Facebook parièr.

Que clavam l’emission suu babilhar, questions de vocabulari e la de la traduccion simulatèu.
Suus elements per France Culture : Dissabte 3 de deceme 8h sus l’autorota per juntar a Pau los companhs d’Endavant ! lo jornau de France Culture (perdon «Transe pulture»). Ua de las darrèras ràdios francesas qui escoti enqüèra… lhèu be serà la gota… Jornau escotader a l’adreça que’vs dau suu jornau (lo de 8 h), lo subjècte que’s tròba a 10’45’’ https://www.radiofrance.fr/franceculture/grille-programmes?date=03-12-2022

La setmana per viéner que devisaram dab l’autora de Fille perdue, l’impressionant roman pareishut a la Manufacture des Livres en mai de 2021. (Senhalem lo libe De quelle couleur sera le bébé ?, pareishut tanben en 2022.)

Que ns’amusèm dab Adeline, mercés un servici de visioconferéncia e un telefòne, a hargar un « teaser » per la sortida deu son recuelh. Per la mia part que i prenoi gran plaser sustot au véder deu resultat pas tan chètre com m’ac pensavi : per estar dab los mejans deu bòrd ce’m sembla que tien las soas promessas. Mercés Adeline !

Actuaument collectius que demandan a la cadena de television France 3 de har plaça a l’occitan.
Que i son monde qui vòlen que la literatura nosta deus Trobadors a Florian Vernet, Adeline Yzac, Danielle Julien o Joan-Luc Landi e sia ensenhada a l’escòla. 


Signem per : https://www.mesopinions.com/petition/art-culture/vraie-place-litteratures-langues-regionales-programmes/193595 Que horneishi que volem l’istòria e la lenga occitanas e sian ensenhadas suu territòri on ei parlada de la petita escòla a l’universitat ! E las autas tanben. Desvelhem nse ! Qu’ei dab la nosta moneda qu’organizan ensenhaments e mèdias en l’exagòne : qu’avem dret a enténer la lenga e a estar ensenhats en.

En Ondas setm. 40 Nancy R. Lange

Entertien dab Nancy R Lange qui ei au cap de l’organizacion dab Maëlle Dupon enter autes, aqueste estiu 2022 e aqueste abòr, deus escambis de residéncias d’escritura enter poètas quebequesas e poètas occitans.

Lo Pen occitan, la revista de poesia Femmes de parole, R.A.P.P.E.L. Parole-création qu’òbran dens ALLIANCE OCCITANIE QUEBEC sus aquestes encontres qui benefician de las ajudas deu Ministèri de las relacions internacionaus e de Direction France. Que son un trentenat d’eveniments annaus en Quebèc e alhors (recentament en Islàndia e a noste) qui empara Nancy R. Lange e los qui l’atormèran.

Per estar sancèra la Revista Femmes de parole e los obratges de las poètas quebequesas que’s pòden trobar en França per las Editions du Cygne.

Referéncias e ligams de seguir :
http://editionsducygne.com/editions-du-cygne-presentation-generale.html
https://www.facebook.com/nancy.r.lange
https://www.facebook.com/dupon.ma
https://www.facebook.com/penoccitan

Dens aquesta edicion d’En Ondas, Nancy R. Lange que lei l’aumenatge a la poèta Hélène Monette https://fr.wikipedia.org/wiki/Hélène_Monette

Un estacant tribalh de la poèta sioux dakota, Gwen Westerman, qui Adeline Yzac e partatgè quauques dias a:  https://www.recoursaupoeme.fr/regard-sur-la-poesie-des-native-american-gwen-westerman-ou-comment-simplicite-plus-humilite-menent-a-une-eclatante-reconnaissance/?fbclid=IwAR2h5lEMHZWKgSDl9Yuyyn-GM8Qb-zwx7dBuxkgjkYSgOFlR2xsQxHJoNs4

Las musicas d’En Ondas
A basa màgerment de poesia populara cantada, de la deus trobadors e de cantaires quebequés, mes shens qué.
• Les charbonniers de l’enfer Wô
• Kronos Quarte 10 Glass_ String Quartet #2, _Company_ – 2
• Suber Albèrt Biarnés cap e tot Quan Marion
• Brian Eno More Music for films Don’t Look Back
• Brice Duisit Guilhem IX d’Aquitània – Las Cansos del Coms de Peitieus Postlude instrumentau
• Joan Francés Tisnèr Sorrom Borrrom Aiga 1
• Maurèsca fracas Dub Contèsta Sèta
• Les charbonniers de l’enfer Diguedin
 Sonaus de Joan Francés Tisnèr Winter Surge inedit

Adeline Yzac

Ambassadora per la sason nava d’En Ondas parièr.
Que i seràn mantuas edicions d’En Ondas en la soa companhia per « Fille perdue » a la Manufacture des Livres e « Quò’s pas per res » a las Edicions Reclams.

En abans gost un mini entertien :

https://www.facebook.com/100075827608000/videos/598749465060135/ o si ètz retius au cara de boc https://youtu.be/WfpmJm8STUA

Ill. Patricia Stheeman.

Activatz la hauta definicion (HD).

En Ondas setm. 22 Alem Surre-Garcia (2au part)

Dusau part de l’entertien en companhia d’Alem Surre-Garcia dont l’esperit e va a hutas e qui avejam au sostirar ua sòrta de palmarès de l’excellència o de la singularitat literària sus 10 sègles d’escritura occitana entaus beocians qui èm ! Parat parièr de temptar lo noste interlocutor a’s riscar a de’n dessenhar quauques tilhas majas. Qu’evocam lo tèxte occitan non signat, lo deus anonimes, de la canta de malenconia gascona o de l’escarpa provençau. Au ras deu hons gascon : la poesia tsigana i comprés ! Poesia de l’errança, l’enrasigament e lo nomadisme d’un Rotland Pecot per exemple.

En França tot çò de la sciéncia populara, deu floclòre qu’ei desvalorat.
Per autant tota literatura que vad deus contes, de las cantas, de las arts oraus e corporaus !
Alem qu’encanta aqueste desencantament qui ns’atenh tanben e deu quau avem de’ns liberar.

Que perpausa un caminament enter dessacralizar e combàter l’inferiorizacion.

Las musicas d’En Ondas
• Rosina e Martina de Pèira Cançons de femnas Lo pòrta-lieit
• Sourdure De mòrt viva Trevia
• Eric Fraj Es sus la Talvera Joan Bodon (extrèit)
• Aziz Samaoui e University of Gnawa Maktoube 
e dab extrèits de Serge Pey e André Minvielle Nous sommes cernés par les cibles Graffiti e Villa-Lobbos Chamber music Mobius Five songs.
 Sonaus de Joan Francés Tisnèr Winter Surge inedit

En Ondas setm. 15 Adelina Yzac

L’emission que s’òrb suu poèma « Dire son òc » per l’autora, Adelina Yzac. « Ecrire c’est ce grand geste d’effort » atau e’s clava la pagina d’arcuelh deu suu blòg : https://adelineyzac.wordpress.com.
Que’vs perpausi de seguir ua escrivana singulara qui legem despuish pausa dens En Ondas. La soa pagina wikipèdia en occitan : https://oc.wikipedia.org/wiki/Adelina_Yzac.

Autes mots claus : La cause freudienne, Cartel, Escòla freudiana d’Avinhon

© Sipko Stheeman

D’ua clarvedença expressiva impressionanta que vs’arrecomandam solide la soa òbra en occitan (qu’escriu parièr en francés) : D’Enfança d’en fàcia, Un trin per tu tota sola en çò de Jorn o la Drolleta de la luna, a Letras d’Òc.

Darrèrs libes pareishuts : Fille perdue, roman, éditions La Manufacture de Livres, Paris, mai 2021
De quelle couleur sera le bébé ? Anne Crahay illustratrice, album, Alice éditions, Bruxelles, mars 2021

Las musicas d’En Ondas
• Brice Diusit Guilhem IX d’Aquitània Interludi e pòstudi instrumentaus
• Bruno Bonhoure La camera della lacrime Se canta que recanta Ti lin Ta lon 
• Armenia (Armenian Duduk) Kele Kele, Haberban
• The National Duduk Ensemble of Armenia Hov Arek Sarer Jan (Cool Me, Dear Mountains)
• Yeghish Manoukian The Crane of Akn
• Sourdure De mòrt viva L’ivèrn daus astres 
 Sonaus de Joan Francés Tisnèr Winter Surge inedit

En Ondas setm. 12 Danièle Estèbe-Hoursiangou

Encontre dab ua escrivana en dòu. Pas per un auròst de rencura, un d’amor meilèu. Danièle Estèbe-Housiangou que parla de la soa arribada a la lenga, a l’escritura, acompanhada qui estó per exemple per Bernat Manciet juste abans la soa despartida en 2005. Lo prumèr recuelh que’s titòla « Parçans esconuts ». Lo dusau que pareish, tostemps en çò de l’editor Jorn. « Qu’as dubèrt un país blanc = Tu as ouvert un pays blanc » qu’ei un recuelh bilingüe.

© Fòto D. E.-H.

Qu’as dubèrt un país blanc = Tu as ouvert un pays blanc de Danièle Estèbe-Hoursiangou. Jorn, 2022. Recuelh de dètz-e-sèt poèmas : Òda a l’absent = Ode à l’absent e d’un long poèma de pròsa Peu nom de la Trinitat = Au nom de la Trinité, tèxte sensible pertocant l’alquimia de la tresau entitat dens lo coble. 76 pp., cob. NB. En version bilingua. 12 euros.

Dens aquesta edicion que parlam parièr de Barbara Cassin (e deu hilh) dab Le bonheur, sa dent douce à la mort (títol emprontat a Rimbaud), ua autobiografia filosofica a tres dab lo hilh, en çò de Fayard en 2020 e de Vinciane Despret (qui s’interèssa tanben com Danièle Estèbe-Hoursiangou, a las bèstias) per Au bonheur des morts a La Découverte en 2016 (Les empêcheurs de penser en rond). E seré un camin obligat que de’s desbarrassar deus morts e ua injonccion absoluda que d’escapar a la dolor ?

Las musicas d’En Ondas
• Vents Solaires Valentin Clastrier
• Eric Fraj La Vida lo triple CD, amantolat d’òbras de Daidièr Mir, que sòrt d’espelir que presenta 5 poesias signadas Danièla Estèbe-Hoursiangou sus las cinquanta cantas que compta aqueth triple, qu’avem escotat Dromes dins l’òrt.
• Pèire Boissière El romance de Andaleto
• Dupain Karpiena Sòrga Beveire d’aucèus
• Copa Talha Talhuca dit peu quite Manciet dens lo disc de La Manufacture Verbale Sonets
• Lluis Llach Porrera món Pilar
• Roman Baudoin Primate Lua
 Sonaus de Joan Francés Tisnèr Winter Surge inedit